Karayolu Taşımacılığı

Karayolu Taşımacılığı nedir

Kara yolu taşıma sistemleri; teknoloji, şebekeler (ağlar), uluslararası ve yerel kurallar ve düzenlemeler, bilgi ve iletişim, lojistik ve hizmet anlayış ve uygulamalarından meydana gelmektedir. Bu sistemler taşıma operatörleri, iç ve dış müşteriler, ekonomik ve sosyal faktörler ile devletin ortaya koyduğu yasal çerçeve ile sürekli etkileşim hâlindedir.

Kara yolu taşımacılık sektöründe arz ve talebin etkileşiminde destek hizmetler, taşımaya olan talep, güzergâh veya alternatif yollar, terminaller, gümrükler, sınırlar, ara geçiş noktaları, araçlar, işletmelerin sayısı, kurallar ve düzenlemeler etkin rol oynamaktadır. Buna göre taşıma sistemleri özellikle teknoloji, iletişim, ekonomi gibi dışsal faktörlerden yoğun olarak etkilenmektedir.

Kara yolu eşya taşımacılığı, ücret karşılığında eşyanın bir yerden diğer bir yere taşınmasını kara yolu ile sağlayan ve taşımacı ile gönderici arasında bir sözleşme yapılmasını gerektiren bir taşıma şekli olarak tanımlanmaktadır. Bu tanıma göre kara yolu taşımacılığının dört temel boyutu vardır. Bunlar;

Karayolu taşımacılığı trenle veya kamyonla yapılabilir. Hava ve deniz sevkiyatlarında dâhi, kara taşımacılığının önemi büyüktür. Kargoların havalimanına veya limana ve daha sonra da varış noktasına varabilmesi için karayolu taşımacılığı zorunludur. Ülkelerin kıyı bölgeleri nedeniyle limanların yakınında bir üretim tesisi kurmak her zaman mümkün değildir. Kara taşımacılığı tipik olarak havaya göre daha uygun maliyetlidir. Ancak özellikle karayolu altyapısının verimli olamayacağı gelişmekte olan ülkelerde deniz taşımacılığından daha pahalı olabilmektedir.

Yüklerin doğrudan nakliyecinin bulunduğu yerden varış noktasına kadar olan ve door-to-door olarak adlandıran sevkiyatlar karayolu taşımacılığı olarak adlandırılır. Kamyon ve trenler, kargoların toplu olarak taşındığı deniz ve havalimanlarına teslimat yapmaktadırlar.

Eşya taşıma işleri ile ilgili yasal düzenlemeler 10.07.2003 tarih 4925 sayılı Kara Taşıma Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) tarafından düzenlenmektedir. Taşıma işlemi ücret karşılığı yapılmalıdır. Ücret karşılığı yapılmayan taşımacılık konusunda TTK, hükümleri uygulanamaz.

Kara Yolu Eşya Taşımacılığının Diğer Taşımacılık Türlerine Göre Üstünlükleri

Kapıdan kapıya aktarmasız taşıma ve eşyanın yükleme yeri ile boşaltma yerleri dışında elleçlenmemesi, eşyanın yıpranmasını en aza indirmektedir. Diğer taşıma türlerinde, örneğin eşyanın limana veya demir yolu istasyonuna ulaşımına kadar bir yükleme boşaltma, ana taşıma aracına yüklenme, varış yeri limanı veya istasyonunda benzer elleçlemenin yapılması eşyaların daha fazla yıpranmasına sebep olmaktadır.
Müşterinin istediği ve kara yolunun olduğu her noktaya taşıma seçeneği vermektedir.
Kara yolu araçlarının taşıma kapasitelerinin deniz, demir yolu araçlarına göre daha küçük olması nedeniyle, taşımacılık sektöründe daha esnek hareket imkânı sağlanmaktadır.
Türkiye gibi kara yoluyla uluslararası eşya naklinde kullanılabilecek taşıt sayısının talebe göre daha fazla olduğu ülkelerde, rekabet üst seviyelere ulaşmakta ve böylelikle müşteri lehine düşük navlun fiyatlarının oluşmasına neden olmaktadır.
Kara yolu eşya taşımacılığı diğer taşıma türlerine göre (deniz, hava, demir yolu, boru hattı vb.) daha az yatırım maliyeti gerektirmektedir.
Kara yoluyla daha düzenli ve sık sefer imkânı bulunmaktadır.
Göndericinin kendisinin organize ettiği, özellikle küçük çaplı sevkiyatlara oranla taşıma maliyetini azaltmaktadır.
Ambalajlama ve sevkiyata hazırlamada zaman ve kaynaklardan tasarruf olanağı sağlanmaktadır.